Gotowi do Szkoły
„Gotowi do Szkoły”
Większość rodziców sześciolatków zadaje sobie kluczowe pytanie – Czy moje dziecko poradzi sobie w szkole?
Według nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego i edukacji wczesnoszkolnej sześciolatek, aby mógł rozpocząć naukę szkolną – powinien między innymi:
- Umieć obdarzać uwagą dzieci i dorosłych, aby rozumieć co inni do niego mówią i jakie mają oczekiwania. Sześciolatek musi przestrzegać wyznaczonych reguł, współdziałać w zabawach i sytuacjach zadaniowych. Powinien posiadać umiejętność prezentacji własnej osoby, przez podanie swojego imienia i nazwiska oraz adresu zamieszkania. Ponadto grzecznie zwracać się do innych przez nawyk mówienia proszę, dziękuję, przepraszam, dzień dobry, do widzenia, smacznego itp.Nauka szkolna ma charakter społeczny; dzieci uczą się w grupie, współdziałają, komunikują się z rówieśnikami i nauczycielem, rozwiązują wspólnie problemy. Jeśli nie posiadają umiejętności szkolnych to z wielkim trudem będą korzystały z nauki szkolnej.
- Dziecko rozpoczynające edukację szkolną musi posiadać sprawność ruchową, zwłaszcza manualną; szczególnie ważna jest szybkość wykonywanych zadań, precyzja i koordynacja ruchów rąk. Ponadto dziecko powinno być zahartowane i dbać o swoje zdrowie, nie narażać się na przeziębienie i kontuzje. Dziecko musi być wytrwałe i silne, ponieważ musi pokonać drogę do szkoły, nosić zwykle ciężki tornister, siedzieć przy stoliku, itp. Sprawne ruchowo dziecko potrafi skupić się na zadaniu przez dłuższy czas, wykonać czynności, które w pierwszym okresie przygotują dziecko do nauki czytania i pisania.
- Dziecko przekraczające próg szkolny musi umieć zachować się w sytuacji zagrożenia (wiedzieć, gdzie można otrzymać pomoc i umieć o nią poprosić). Dziecko musi umieć bezpiecznie poruszać się po drogach, w tym także korzystać ze środków transportu. Idąc do szkoły zmienia otoczenie, środowisko. Zwiększa się zatem niebezpieczeństwo płynące ze strony świata ludzi, zwierząt, roślin, itp. Dlatego bardzo istotna jest wiedza o tym, gdzie jest bezpiecznie, a gdzie nie.
- Posiadać zdolności samoobsługowe; umieć korzystać z toalety, pamiętać o myciu rąk i ich wytarciu. Jeśli jest w szkole stołówka, to dziecko musi się odpowiednio zachowywać przy stole, podczas wspólnego spożywania posiłków. Ważne jest również samodzielne i sprawne rozbieranie oraz ubieranie; ogromnie istotne podczas zajęć gimnastycznych. Dziecko musi również pamiętać o swoich rzeczach, które trzeba spakować i rozpakować w odpowiedniej chwili.
- Umieć formułować, dłuższe wypowiedzi słowne i opowiadać o tym, co przedstawia prezentowana ilustracja. Dziecko musi umieć przewidywać skutki czynności manipulacyjnych na przedmiotach oraz ustalać związki przyczynowo skutkowe a także próbować przewidywać skutki wykonywanych czynności. Takie sprawności są dziecku potrzebne w sytuacjach życiowych oraz do opanowania wiadomości i umiejętności, ze wszystkich zakresów edukacyjnych. Tymczasem tak wysoki poziom rozumowania reprezentują tylko dzieci o znakomitych możliwościach umysłowych.
- Bardzo istotny jest rozwój mowy, dziecko powinno mówić poprawnie pod względem artykulacyjnym, gramatycznym, fleksyjnym i składniowym. Dziecko ma także umieć regulować swój oddech tak, aby mówić płynnie, niezbyt głośno, dostosowując ton głosu do sytuacji. Bardzo ważna jest również umiejętność słuchania, pytania o różne fakty i formułowania logicznych wypowiedzi.
- Być gotowym do nauki czytania i pisania. Ponieważ ważne jest, aby dzieci możliwie szybko mogły korzystać z wiedzy podręcznikowej i wypowiadały się na piśmie. Dlatego dziecko musi orientować się na kartce papieru i rozumieć sens zadawanych poleceń np. zaznacz w prawym dolnym rogu kartki, otocz kołem kwadrat itp. Ważna jest sprawność rąk, współpraca ręki i oka (koordynacja wzrokowo-ruchowa), potrzebna do nauki pisania.
- Najważniejsza jest jednak chęć dziecka do nauki czytania i pisania, dziecko musi umieć z uwagą słuchać czytana bajkę, opowiadanie, baśń itp. Ma również umieć układać krótkie zdania, dzielić je na wyrazy, wyrazy na sylaby oraz wyodrębniać głoski w słowach w prostej budowie fonetycznej. Dla zrozumienia sensu kodowania (pisanie) i dekodowania (czytanie) ma rozumieć sens informacji podawanych w prostej formie rysunkowej oraz innych symboli, a także odczytywać krótkie podpisy pod obrazkami, napisy na szyldach itp.
- Dziecko rozpoczynając naukę w szkole ma umieć liczyć obiekty i rozróżniać błędne liczenie od poprawnego. Wyznaczać wynik dodawania i odejmowania pomagając sobie liczeniem na palcach lub na innych zbiorach zastępczych. Musi również ustalać różnoliczność dwóch zbiorów, posługując się liczbami porządkowymi, ma również orientować się w schemacie własnego ciała i różnicować stronę lewą oraz prawą, określać kierunki i ustalać położenie obiektów w stosunku własnej osoby. Ważne jest żeby dziecko rozumiało sens pomiaru długości i orientowało się w prostych sposobach mierzenia (krokami, stopami itp.) Dziecko musi znać w stałym następstwie dni i noce oraz pory roku, znać nazwy dni tygodnia i miesięcy, a także ich stałe następstwo.
- Rozpoznawać typowe zjawiska atmosferyczne, rozumieć ich przebieg i podejmować rozsądne decyzje, aby unikać niebezpieczeństw. Musi mieć podstawową wiedzę przyrodniczą. Wiedzieć jakie warunki są potrzebne do rozwoju zwierząt (przestrzeń życiowa, bezpieczeństwo, pokarm itp.) i wzrostu roślin (światło, temperatura, wilgotność). Ważna jest też orientacja w zmianach zachodzących w życiu roślin i zwierząt w kolejnych porach roku, gdyż dzięki temu dziecko wie, jak człowiek może im pomóc.
- Dzieci przebywające w przedszkolach maja okazję wychowania przez sztukę, uczestniczą w roli widza i aktora. Uczą się piosenek i wierszyków, tańczą, poznają muzykę i instrumenty ją tworzące. W przedszkolu dużo czasu poświęca się sztuce plastycznej. Dzieci mają wiele okazji do swobodnego wypowiadania się, muzykowania, wchodzenia w różne role, przez wspólne zabawy z rówieśnikami. Coraz więcej czasu poświęca się rozwijaniu zainteresowań technicznych i konstrukcyjnych. Dzieci budują z klocków i różnych materiałów, mając poczucie sprawstwa. Odczuwają radość z wykonanej pracy, poznają zawody oraz różne prace domowe. Taki sposób kształcenia jest bezcenny dla kształtowania dziecięcego umysłu.
Materiał przygotowany na podstawie nowej podstawy programowej oraz komentarza prof.E.Gruszczyk-Kulczyńskiej do zmian w edukacji przedszkolnej oraz badania gotowości szkolnej.